วิตามิน บี12

text

Vitamin B12 เป็นวิตามินที่เราคุ้นหน้าคุ้นตากันอยู่แล้ว สามารถพบเจอได้ทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นตามสื่อออนไลน์ หรือโฆษณาทางโทรศัพท์ ก็จะมีการพูดถึงวิตามินบี 12 อยู่ตลอดเวลา ซึ่งเป็นวิตามินจำเป็น ที่ร่างกายของเราต้องการเป็นอย่างมาก ฉะนั้นวันนี้เราจะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับวิตามินบี 12 กัน มาดูกันว่าทำไมร่างกายของเราต้องการวิตามินตัวนี้ 

ทำไมต้องเป็นวิตามินบี 12

วิตามินบี 12 มีชื่อเรียกอีกอย่างว่าโคาลามิน ในด้านเคมีนั้นวิตามินบี 12 มีโครงสร้างที่ค่อนข้างซับซ้อนอย่างมาก การสังเคราะห์วิตามินบี 12 ครั้งแรกเกิดขึ้นในห้องในปี 1972 โดยนักเคมีชาวเยอรมัน ซึ่งการสังเคราะห์ครั้งแรกทำได้โดยไม่ค่อนสมบูรณ์นัก เนื่องจากสามารถสังเคราะห์ออกมาได้น้อย แต่ทว่าหลังจากนั้นก็มีการพัฒนาการสังเคราะห์มาเรื่อย ๆ จนกระทั่งกลายเป็นการสังเคราะห์ออกมาในระดับอุตสาหกรรม เพื่อจำหน่ายเป็นอาหารเสริม โดยเราสามารถพบวิตามินบี 12 ได้ตามธรรมชาติจากเนื้อสัตว์ เป็นวิตามินที่สามารถละลายน้ำได้ จำเป็นอย่างมากในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดงและ DNA นอกจากนี้ยังเป็นสารตั้งต้นหลักในการทำงานและการพัฒนาของเซลล์สมองและประสาท การทำงานของวิตามินบี 12 จะเริ่มขึ้น เมื่อเราบริโภคเข้าแล้ววิตามินบี 12 จะจับกับโปรตีนที่อยู่อาหารที่เรารับประทานเข้าไปในกระเพาะอาหาร กรดไฮโดรคลอริกและเอ็นไซม์จะแยกวิตามินบี 12 ให้อยู่ในรูปแบบอิสระ จากนั้นวิตามินบี 12 จะรวมกับโปรตีน แล้วย่อยโมเลกุลตัวเองให้เล็กลงเพื่อให้สามารถดูดซึมต่อไปในลำไส้เล็กได้

ปัญหาของการขาดวิตามินบี 12 สามารถส่งผลเสียต่อสุขภาพได้มากมาย ซึ่งผู้ที่ขาดวิตามินบี 12 ส่วนใหญ่คือผู้ที่เป็นวีแกนหรือมังสวิรัติ เนื่องจากในผักผลไม้มีวิตามินบี 12 ไม่เพียงพอต่อความต้องการที่เราควรจะได้รับ การขาดวิตามินบี 12 นั้นส่งผลทำให้เกิดโรคโลหิตจางชนิดเมกะโลบลาสติกชนิดหนึ่ง ทำให้รู้สึกเหนื่อยล้าและอ่อนแรง วิงเวียนศีรษะ ปวดศีรษะ หายใจลำบาก เบื่ออาหาร รู้สึกบ้านหมุนตลอดเวลา การเคลื่อนไหวเชื่องช้า ปวดข้ออย่างรุนแรง กล้ามเนื้ออ่อนแรง เริ่มปัญหาด้านความจำ ระดับสติลดลง เกิดฝ้าในสมอง และอื่น ๆ อีกมากมายหากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รักษา การขาดสารอาหารอาจนำไปสู่ความเสียหายทางระบบประสาทและภาวะโลหิตจางระดับรุนแรง 

วิตามินบี 12 คืออะไร  

วิตามินบี 12 นั้นทำหน้าที่เป็นส่วนสำคัญที่ช่วยในการทำงานของเซลล์เม็ดเลือดแดง ระบบประสาท และการทำงานของสมอง เป็นวิตามินที่สามารถละลายน้ำได้ ซึ่งหมายความว่าสามารถละลายในของเหลวในร่างกายและผ่านกระแสเลือดได้ ร่างกายสามารถเก็บวิตามินบี 12 ได้นานถึง 4 ปี และสามารถกำจัดวิตามินบี 12 ส่วนเกินหรือที่ไม่ต้องการได้ทางปัสสาวะ ในด้านโครงสร้างนั้นวิตามินบี 12 เป็นกลุ่มสารประกอบที่มีโครงสร้างเคมี Vitamer มีธาตุโคบอลต์รวมอยู่ด้วย สามารถผลิตได้โดยแบคทีเรียที่ชื่อว่า Hydroxocobalamin 

ในกระบวนการทำงานนั้นวิตามินบี 12 จะจับกับโปรตีนในอาหารที่เราบริโภคเข้าไป และจะรวมกันเป็นสารบางอย่าง กระบวนการเริ่มต้นของวิตามินบี 12 เริ่มในปากของเรา เมื่ออาหารผสมกับน้ำลาย วิตามินบี 12 ที่เป็นอิสระจะจับกับ haptocorrin ซึ่งเป็นโปรตีนในน้ำลาย ในกรณีที่มีปริมาณวิตามินบี 12 มากเกินไป มันถูกขับออกมาโดยการทำงานของกรดไฮโดรคลอริกและโปรตีเอสในกระเพาะอาหาร เมื่อมีการย่อยอาหารเกิดขึ้น วิตามินบี 12 จะจับกับ haptocorrin ในลำไส้เล็กส่วนต้น เอนไซม์ย่อยอาหารในลำไส้เล็กจะย่อยสลายและแยกวิตามินบี 12 จาก haptocorrin และวิตามินบี 12 ที่ถูกแยกแล้วจะซึมเข้าสู่กระแสเลือดและเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกาย โดยปกติแล้ววิตามิน B12 ในอาหารเสริม เป็นวิตามินที่อยู่ในรูปแบบอิสระแล้ว ดังนั้นการดูดซึมดังกระบวนการข้างต้น อาจจะถูกทำให้เร็วขึ้นไป ไม่ซับซ้อน และสามารถแพร่เข้าสู่เซลล์ได้เลย

ผลของการขาดวิตามินบี 12

สาเหตุของการขาดวิตามินบี 12  มีมากมาย เช่น ความยากในการดูดซึมวิตามินบี 12 จากอาหาร หรือจะเป็นปัจจัยภายใน เช่น โรคโลหิตจาง การผ่าตัดในทางเดินอาหาร การใช้ยาบางชนิดเป็นเวลานาน ได้แก่ เมตฟอร์มิน และการขาดสารอาหาร คนที่มีปัญหาในการดูดซึมวิตามินบี 12 จากอาหาร จะยังสามารถดูดซึมได้ แต่ปริมาณน้อย การขาดวิตามินบี 12 ของมนุษย์มีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้น หนึ่งในปัญหาที่ทำให้วงการแพทย์คิดไม่ตกก็คือ ประสิทธิภาพการดูดซึมวิตามินบี 12 ในผู้ที่เป็นโรคโลหิตจาง เนื่องจากมันสามารถส่งผลอันตรายถึงชีวิตได้ ทั้งนี้ยังมีเคสที่น่าเป็นห่วงอย่างมาก คือผู้ที่มีภาวะแต่กำเนิดบางอย่าง เช่น ข้อบกพร่องจากปัจจัยภายในทางพันธุกรรม ที่เกี่ยวข้องกับการดูดซึมวิตามินบี 12 หรือที่เรียกว่า โรค Imerslund-Gräsbeck มันคือสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะขาดวิตามินบี 12 อย่างรุนแรงได้เช่นกัน 

ผลของการขาดวิตามินบี 12 อาจส่งผลให้เกิดภาวะโลหิตจางจากเมกาโลบลาสติก หรือ megaloblastic anemia ที่มีลักษณะเฉพาะ โดยมีลักษณะเป็นเซลล์เม็ดเลือดแดงที่มีนิวเคลียสขนาดใหญ่ และลักษณะนิวเคลียสมีความผิดปกติ จำนวนเม็ดเลือดขาว เม็ดเลือดแดง และเกล็ดเลือดที่ต่ำจนน่าตกใจ ความเหนื่อยล้า ใจสั่น ผิวสีซีดภาวะสมองเสื่อม น้ำหนักลด ภาวะมีบุตรยาก การเปลี่ยนแปลงทางระบบประสาท เช่น อาการชาและรู้สึกเสียวซ่านที่มือและเท้า อาการทางระบบประสาทเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้แบบทันที หากมีช่วงเวลานึงที่เราขาดวิตามินบี 12 แบบรุนแรง ดังนั้นเราเกิดอาการเหล่านี้ เราควรได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ทันที ควรอยู่ในความดูแลของแพทย์ก่อนจะสายเกินไป นอกจากนี้การศึกษาบางชิ้นยังพบความสัมพันธ์แบบแปรผันตรง ระหว่างการขาดวิตามินบี 12 หรือการรับประทานวิตามินบี 12 ในปริมาณน้อยและภาวะซึมเศร้า ในสตรีมีครรภ์และให้นมบุตรอีกด้วย

แหล่งของวิตามินบี 12 

เราสามารถบริโภควิตามินบี 12 ได้จากอาหารทั่วไป ซึ่งจัดเป็นวิตามินบี 12 ตามธรรมชาติ ซึ่งมีเยอะมาก ดังนี้ 

1. ตับและไตของสัตว์

เนื้อสัตว์เป็นอาหารที่มีสารอาหารมากที่สุดตับและไตแกะนั้นอุดมไปด้วยวิตามินบี 12  ตับแกะขนาด 3.5 ออนซ์ หรือ 100 กรัม ให้วิตามิน B12 สูงถึง 3,571% ในหน่วย DV ซึ่งเป็นหน่วยของวัดของวิตามินบี 12 ตับแกะโดยทั่วไปจะมีวิตามินบี 12 สูงกว่าเนื้อวัวหรือตับลูกวัว ซึ่งเนื้อวัวและตับวัวมีวิตามินบี 12 ประมาณ 3,000% DV ต่อ 3.5 ออนซ์ หรือ 100 กรัม ตับแกะยังประกอบไปด้วยทองแดง ซีลีเนียม และวิตามิน A ที่สูงมาก เช่นเดียวกัน ไตแกะ มีวิตามินบี 12 สูงเช่นเดียวกัน ไตแกะให้วิตามินบี 12 ประมาณ 3,000% DV ต่อ 3.5 ออนซ์ หรือ 100 กรัม 

2. หอยลาย

หอยลายเป็นสัตว์ขนาดเล็กมากแต่คุณค่าทางสารอาหารนั้นสูงหอยลายเป็นแหล่งโปรตีนที่มีไขมันน้อยและมีวิตามินบี 12 ที่สูงมาก เราสามารถรับวิตามินบี 12 มากกว่า 7,000% DV ในหอยขนาดเล็กเพียง 20 ตัว หรือ 190 กรัม ที่น่าสนใจคือน้ำซุปหอยต้มยังมีวิตามินบี 12 ที่สูงอีกด้วย มีการพบว่าน้ำซุปหอยกระป๋องให้วิตามินบี 12 113–588% DV ต่อ 3.5 ออนซ์ หรือ 100 กรัม

3. ปลาซาร์ดีน 

ปลาซาร์ดีนเป็นปลาทะเลตัวเล็กกระดูกอ่อนโดยปกติแล้วจะปลาซาร์ดีนจะถูกบรรจุขายแบบกระป๋องผสมในน้ำแร่น้ำมันหรือซอสปลาซาร์ดีนมีคุณค่าทางโภชนาการเป็นพิเศษเนื่องจากมีสารอาหารเกือบทุกชนิดในปริมาณที่เหมาะสมปลาซาร์ดีนเนื้อ 1 ถ้วยตวง หรือ 150 กรัม ให้วิตามินบี 12 ประมาณ 554%  นอกจากนี้ปลาซาร์ดีนยังเป็นแหล่งของกรดไขมันโอเมก้า 3 ที่ดี มีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย เช่น ลดการอักเสบ และทำให้สุขภาพหัวใจดีขึ้น

4. เนื้อวัว 

เนื้อวัวเป็นแหล่งวิตามินบี 12 ที่ดีเยี่ยม สเต็กเหล็กแบนย่างหนึ่งชิ้น หรือ ประมาณ 190 กรัม ให้วิตามิน บี 12 467% DV  นอกจากนี้สเต็ก 1 ชิ้น ยังมีวิตามิน B2, B3 และ B6 ในปริมาณที่สูงอีกด้วย รวมถึงปริมาณซีลีเนียมและสังกะสีที่มากกว่า 100% 

5. ซีเรียล

ซีเรียลทคืออาหารเช้าที่เป็นแหล่งวิตามินบีที่ดีโดยเฉพาะอย่างยิ่งวิตามินบี 12 ตัวอย่างเช่น อาหารเช้าที่มีส่วนผสมของมอลต์ ให้วิตามินบี 12 ถึง 62% ใน 1 ถ้วย หรือ 59 กรัม โดยทั่วไปแล้วซีเรียลนี้ ยังประกอบไปด้วยวิตามิน B6 และวิตามิน A และธาตุเหล็กในปริมาณที่สูงอีกด้วย แต่หากเราเลือกรับประทานซีเรียลเพื่อเพิ่มปริมาณวิตามินบี 12 อย่าลืมเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีน้ำตาลต่ำ และมีไฟเบอร์ หรือธัญพืชไม่ขัดสี

6. ทูน่า

ทูน่าเป็นปลาที่รู้กันอยู่แล้วว่าเป็นแหล่งของสารอาหารที่ดีรวมทั้งโปรตีนวิตามินและแร่ธาตุทูน่าประกอบด้วยวิตามินบี 12 ที่สูงมาก โดยเฉพาะในกล้ามเนื้อบริเวณใต้ผิวหนัง ที่มีลักษณะสีเข้มของทูน่า ปลาทูน่าปรุงสุกขนาด 3.5 ออนซ์ หรือ 100 กรัม ประกอบด้วยวิตามินบี 12 ปริมาณ 453% DV นอกจากนี้ยังมี ฟอสฟอรัส ซีลีเนียม และวิตามิน A และ B3 อีกด้วย

7. แซลมอน 

แซลมอนเป็นที่รู้จักกันดีว่ามีกรดไขมันโอเมก้า 3 สูงที่สุดชนิดหนึ่ง ในบรราดาอาหารทั้งหมด นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งวิตามิน B ที่ยอดเยี่ยมอีกด้วย ปลาแซลมอนปรุงสุกครึ่งชิ้น หรือ 178 กรัม มีวิตามินบี 12 ประมาณ 208% DV และให้กรดไขมันโอเมก้า 3 4,123 มิลลิกรัม นอกจากมีไขมันดีสูงแล้ว แซลมอนยังมีโปรตีนในปริมาณสูง ซึ่งมีประมาณถึง 40 กรัม จากเนื้อแซลมอนทั้งหมด 178 กรัม

8.นมและผลิตภัณฑ์จากนม

นมและผลิตภัณฑ์จากนมอื่นๆเช่นโยเกิร์ตและชีสเป็นแหล่งโปรตีนชั้นดีรวมถึงวิตามินและแร่ธาตุหลายชนิดและวิตามินบี 12 นมปริมาณ 240 มิลลิตร ให้วิตามินบี 12 46% DV ชีสยังเป็นแหล่งที่อุดมไปด้วยวิตามินบี 12 ชีสชิ้นใหญ่หนึ่งชิ้น หรือน้ำหนักประมาณ 22 กรัม มี ให้วิตามินบี 12 ประมาณ 28% DV

9.แบคทีเรีย

หลายคนอาจจะคาดไม่ถึง แต่ทว่าวิตามินบี 12 ถูกผลิตโดยธรรมชาติจากแบคทีเรียบางชนิด ซึ่งเป็นแบคทีเรียในลำไส้ของมนุษย์และสัตว์อื่น ๆ ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอย่างวัว ใช้ประโยชน์จากการสร้างวิตามินบี 12 ด้วยการไปย่อยสารอาหารประเภทเซลลูโลสหรือหญ้าที่พวกมันกินไป

10. พืชและสาหร่าย

แหล่งวิตามินบี 12 จากพืชและสาหร่ายสามารถพบได้ทั่วไป ได้แก่ อาหารจากพืช เช่น เทมเป้ ที่เกิดจากการหมักถั่วเหลือง และสาหร่าย เช่น สาหร่ายโนริ ซึ่งอาหารจำพกวนี้อุดมไปด้วยวิตามินบี 12 ที่สูงมาก ๆ เนื่องจากพืชและสาหร่ายบางชนิดมียีนและเอ็นไซม์ที่จำเป็นในการสังเคราะห์วิตามินบี 12

11. ผลิตภัณฑ์อาหารเสริม

อาหารเสริมวิตามินบี 12 ในที่นี้คืออาหารที่มีการใส่วิตามินบี 12 เพิ่มเติมลงไป เพื่อบรรจุจุดประสงค์ในเรื่องคุณค่าทางโภชนาการ เช่น อาหารเช้าซีเรียล,นมถั่วเหลือง และนมข้าวโอ๊ต แม้แต่กระทั่งบาร์ที่ให้พลังงานก่อนออกกำลังกายและยีสต์ ก็มีส่วนประกอบเสริมปรุงแต่งอย่างไซยาโนโคบาลามินหรือวิตามินบี 12 เพิ่มเติม เหตุผลที่ต้องมีการใส่วิตามินบี 12 เพิ่มลงไป เนื่องจากเพื่อป้องกันปัญหาการขาดแคลนวิตามินบี 12 ในประเทศที่นิยมบริโภคแต่อาหารจำพวกแป้ง 

12. การฉีดวิตามินบี 12

การฉีดวิตามินบี 12 เข้ากล้ามเนื้อหรือทางหลอดเลือดดำเป็นหนึ่งในแหล่งของวิตามินบี 12 ที่จำเป็นสำหรับผู้ที่มีปัญหาขาดวิตามินบี 12 ในทางการแพทย์จะทำการฉีดไฮดรอกซีโคบาลามิน ซึ่งมักใช้ในกรณีที่การดูดซึมทางเดินอาหารบกพร่อง เมื่อฉีดไปแล้วมันถูกดูดซึมไปทั่วทั้งลำไส้แล้วแพร่กระจายไปตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ซึ่งผู้ที่ขาดวิตามินบี 12  จะถูกเรียกว่าป่วยเป็นโรคโคบาลามินซี ส่งผลทำให้ปัสสาวะมีสภาพความเป็นกรดเพิ่มขึ้น 

ประโยชน์ของวิตามินบี 12

1. ช่วยในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดงและป้องกันโรคโลหิตจาง

วิตามินบี 12 มีบทบาทสำคัญในการช่วยให้ร่างกายของเราผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดง หากเรามีระดับวิตามินบี 12 ต่ำ จะทำให้การสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดงลดลง ในกรณีที่ขาดวิตามินบี 12 เซลล์เม็ดเลือดแดงจะมีขนาดใหญ่ผิดปกติ เนื่องจากรูปร่างที่ใหญ่ขึ้น เซลล์เม็ดเลือดแดงจึงไม่สามารถเคลื่อนจากไขกระดูกเข้าสู่กระแสเลือดได้ ทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง เมื่อเราเป็นโรคโลหิตจาง ร่างกายของเราจะมีเซลล์เม็ดเลือดแดงไม่เพียงพอ ทำให้ไม่สามารถขนส่งออกซิเจนไปยังอวัยวะส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้ ส่งผลให้เกิดอาการต่าง ๆ เช่น เหนื่อยล้าและอ่อนแรงได้

2. ช่วยปกป้องทารกในครรภ์ 

ระดับวิตามินบี 12 มีความสำคัญต่อการตั้งครรภ์ มีการศึกษาแสดงให้เห็นว่าสมองและระบบประสาทของทารกในครรภ์ต้องการระดับวิตามินบี 12 ที่เพียงพอจากแม่ ในการพัฒนาอย่างเหมาะสม การขาดวิตามินบี 12 ในระยะเริ่มต้นของการตั้งครรภ์ อาจเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดข้อบกพร่อง เช่น ข้อบกพร่องของท่อประสาท นอกจากนี้ การขาดวิตามินบี 12 ของมารดา อาจทำให้เกิดการคลอดก่อนกำหนดหรือการแท้งบุตรได้ 

มีผลการศึกษาชิ้นหนึ่งพบว่าผู้หญิงที่มีระดับวิตามินบี 12 ต่ำกว่า 250 มิลลิกรัมในร่างกาย มีโอกาสคลอดบุตรที่มีความพิการแต่กำเนิด มากกว่าผู้หญิงที่มีระดับวิตามินบี 12 มากกว่า 250 มิลลิกรัมในร่างกาย

3. ป้องกันโรคกระดูกพรุน

ระดับวิตามินบี 12 สอดคล้องกับสุขภาพกระดูกของเรา มีการศึกษาหนึ่งในผู้ใหญ่มากกว่า 2,500 คนพบว่าผู้ที่มีภาวะขาดวิตามินบี 12 มีความหนาแน่นของกระดูกต่ำกว่าปกติ กระดูกที่ขาดวิตามินบี 12 จะส่งผลในเรื่องของความเปราะบางเมื่อเวลาผ่านไป ซึ่งนำไปสู่ความเสี่ยงที่จะเป็นโรคกระดูกพรุน

4. ช่วยปรับอารมณ์และรักษาอาการซึมเศร้า

วิตามินบี 12 ช่วยให้อารมณ์ดีขึ้น ระดับวิตามินบี 12 มีผลต่ออารมณ์ เนื่องจากมีบทบาทสำคัญในการสังเคราะห์และเผาผลาญเซโรโทนิน ซึ่งเป็นสารเคมีที่ควบคุมอารมณ์ ดังนั้นการขาดวิตามินบี 12 อาจทำให้การผลิตเซโรโทนินลดลง นำไปสู่การเกิดอารมณ์หดหู่ มีงานวิจัยออกมาสนับสนุนการใช้อาหารเสริมวิตามินบี 12 เพื่อรักษาอาการซึมเศร้า โดยมีการศึกษาในผู้ที่มีภาวะซึมเศร้า พบว่ามีระดับวิตามินบี 12 ต่ำ ผู้ที่ได้รับทั้งยาซึมเศร้าและวิตามินบี 12 มีแนวโน้มที่จะลดอาการซึมเศร้าได้ เมื่อเทียบกับผู้ที่รักษาด้วยยากล่อมประสาทเพียงอย่างเดียว  ในการศึกษาอื่นพบว่าการขาดวิตามินบี 12 มีความสัมพันธ์กับความเสี่ยงของภาวะซึมเศร้ารุนแรงมากขึ้นเป็นสองเท่า 

5. การป้องกันการสูญเสียเซลล์ประสาทในสมอง

การขาดวิตามินบี 12 มีความเกี่ยวข้องกับการสูญเสียความทรงจำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้สูงอายุ วิตามินบี 12 มีบทบาทในการป้องกันการฝ่อของสมอง ซึ่งเป็นการสูญเสียเซลล์ประสาทในสมอง และมักเกี่ยวข้องกับการสูญเสียความจำหรือภาวะสมองเสื่อม มีการศึกษาหนึ่งในผู้ที่มีภาวะสมองเสื่อมในระยะเริ่มแรก พบว่าการบริโภควิตามินบี 12 และกรดไขมันโอเมก้า 3 ยังช่วยทำให้สุขภาพภายในดีขึ้นอีกด้วย 

6. เป็นแหล่งพลังงาน

อาหารเสริมวิตามินบี 12 ได้รับการขนานนามว่า เป็นผลิตภัณฑ์ส่งเสริมพลังงานแก่เรา วิตามินบีทั้งหมดมีบทบาทสำคัญในการผลิตพลังงานในร่างกายของมนุษย์ หากเราขาดวิตามินบี 12 อย่างรุนแรง ระดับพลังงานในร่างกายของเราอาจจะเกิดการแปรปรวน และจะส่งสัญญาณเริ่มต้น ที่พบบ่อยที่สุดอย่างหนึ่งของการขาดวิตามินบี 12 คือความเหนื่อยล้าหรือขาดพลังงาน

ผลข้างเคียงของวิตามินบี 12

วิตามินบี 12 แคปซูลที่รับประทานโดยทั่วไปมีความปลอดภัยและแทบจะไม่มีผลข้างเคียง แต่วิตามินบี 12 แบบฉีด อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงคือ ท้องเสีย, อาการคัน, ผื่นที่ผิวหนัง, ปวดหัว, อาการวิงเวียนศีรษะ, คลื่นไส้

อาเจียน, อาการบวมน้ำที่ปอดและภาวะหัวใจล้มเหลวในระยะเริ่มต้นของการรักษา, เส้นเลือดอุดตันมpolycythemia vera หรือ มะเร็งเม็ดเลือด

วิตามินบี 12 อาจทำให้เกิดอาการแพ้ได้น้อยมากแต่หากพบจะมีอาการรุนแรง ที่เรียกว่า anaphylaxis ส่งผลให้มีอาการบวมที่ใบหน้า ลิ้นและลำคอ การกลืนอาหารลำบากและหายใจลำบาก หากสิ่งนี้เกิดขึ้นหลังจากที่เรารับประทานวิตามินบี 12 ให้รีบพบแพทย์ทันที 

นอกจากนี้ยังมีสารบางชนิดที่ทำให้การดูดซึมของวิตามินบี 12 ลดลง เช่น โคลชิซิน, เมตฟอร์มิน, สารยับยั้งโปรตอนปั๊ม, วิตามินซี, คลอแรมเฟนิคอล, กรดอะมิโนซาลิไซลิก, อาหารเสริมกรดโฟลิก เป็นต้น ดังนั้นหากเรารู้ตัวว่ากำลังใช้สารเหล่านี้ ให้บอกแพทย์ก่อนตัดสินใจบริโภควิตามินบี 12 รวมไปถึงกรณีที่หากเรากำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร ควรมีการปรึกษาแพทย์ให้เรียบร้อยก่อน

สรุป

เราสามารถสรุปได้เลยว่าวิตามินบี 12 ให้ประโยชน์มากมายแก่เรา ให้ทั้งพลังงานและช่วยปรับปรุงการทำงานของร่างกาย ซึ่งจัดเป็นวิตามินที่มนุษย์ต้องการในชีวิตประจำวัน เราจำเป็นต้องได้รับวิตามินบี 12 ในทุก ๆ วัน เราสามารถได้รับวิตามินชนิดนี้จากอาหาร หรือว่าจะเป็นอาหารเสริมก็ได้ สำหรับคนที่ไม่มีเวลา หรือมีพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่บกพร่อง ฉะนั้นเราต้องทำการสำรวจตัวเองว่า ได้รับวิตามินบี 12 เพียงพอหรือยัง เนื่องจากการขาดวิตามินบี 12 ก็อาจจะส่งผลเสียต่อสุขภาพได้ ไม่ว่าจะเป็นการทำงานของเม็ดเลือดแดงที่ติดขัด โรคกระดูกพรุน เป็นต้น 

อ้างอิง 

Mayo Clinic Staff. 2021. Vitamin B-12. Available at: https://www.mayoclinic.org/drugs- supplements-vitamin-b12/art-20363663

Institute of Medicine, Food and Nutrition Board. Dietary Reference Intakes for Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B(6), Folate, Vitamin B(12), Pantothenic Acid, Biotin, and Choline. Washington, DC: National Academies Press; 1998.

Carmel R. Cobalamin (vitamin B12). In: Ross AC, Caballero B, Cousins RJ, Tucker KL, Ziegler TR, eds. Modern Nutrition in Health and Disease. 11th ed. Baltimore, MD: Lippincott Williams & Wilkins; 2014:369-89.

Harvard T.H. Chan. Vitamins B12. 2022. Available at: https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-b12/

Melissa Groves. 2019. Vitamin B12 Dosage: How much do we take per day?. Available at: https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-b12-dosage#suggested-dosages

Kaithlyn Berkheiser. 2018. 9 health benefits of vitamin b12 based on science. Available at: https://www.healthline.com/nutrition/vitamin-b12-benefits