Multivitamin

การรับประทานวิตามินในปัจจุบัน กลายเป็นสิ่งที่ใครหลาย ๆ คนทำกัน เนื่องจากการดูแลสุขภาพ กลายมาเป็นเทรนของโลกปัจจุบัน ฉะนั้นการบริโภค Multivitamin คือทางลัด ที่ทำให้ร่างกายของเราได้รับวิตามินเพิ่มขึ้นไปอีก ไม่ใช่แค่วิตามินอย่างใดอย่างนึง ดังนั้นวันนี้เราจะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับ Multivitamin กันว่าจริง ๆ แล้วคืออะไร แล้วทำไมใครหลาย ๆ คนจึงเลือกรับประทาน Multivitamin 

Multivitamin คืออะไร 

Multivitamin มีชื่อเรียกอีกอย่างว่าวิตามินรวม ที่เป็นอาหารเสริมประจำวัน ใคร ๆ ก็สามารถบริโภคได้ ส่วนมากก็จะถูกบรรจุในรูปของแคปซูล ผง น้ำ หรือว่าสารที่ใช้ฉีดเข้าร่างกาย ซึ่งองค์การอาหารและยาของประเทศสหรัฐอเมริกา หรือ Codex Alimentarius Commission ได้จัด multivitamin ไว้เป็นจำพวกของอาหารชนิดหนึ่ง ซึ่งส่วนผสมของ Multivitamin นั้นมีเยอะมาก ๆ ไม่ว่าจะเป็น วิตามินซี, B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12, A, E, D2 (หรือ D3), K, โพแทสเซียม, ไอโอดีน, ซีลีเนียม, บอเรต, สังกะสี, แคลเซียม, แมกนีเซียม, แมงกานีส โมลิบดีนัม เบต้าแคโรทีน และธาตุเหล็ก เป็นต้น โดยปกติแล้วการบริโภควิตามินรวมโดยพื้นฐาน จะขึ้นอยู่กับเพศและอายุ หรือ ตามความต้องการทางโภชนาการที่มีความเฉพาะเจาะจงมากขึ้น เช่น ผู้ป่วยที่เป็นโรคหวัด ก็อาจจะต้องเลือก Multivitamin ที่มีส่วนผสมของวิตามินซีเยอะที่สุด การเลือกบริโภคตามเพศอย่างการบริโภควิตามินรวมสำหรับผู้ชายอาจมีธาตุเหล็กน้อยกว่าวิตามินรวมสำหรับผู้หญิง การบริโภคตามอายุ เช่น วิตามินรวมสำหรับผู้สูงอายุอาจมีวิตามินดีเป็นพิเศษ บางสูตรมีการใส่สารต้านอนุมูลอิสระเพิ่มเติมด้วย 

ผลิตภัณฑ์ Multivitamin บางครั้งก็มีมักจะมีการกำหนดค่าวิตามินหรือสารบางประเภท เช่น การที่ U.S. Food and Drug Administration ได้กำหนดให้ค่าปริมาณแคลเซียมและแมกนีเซียม ที่ใส่เข้ามาในวิตามินรวมมีปริมาณไม่เกิน 100% ในอาหารเสริมประเภทแคปซูล เพื่อป้องกันไม่ให้ขนาดของแคปซูลใหญ่จนเกินไป และเกิดอันตรายต่อผู้บริโภค และผลิตภัณฑ์ที่สามารถเรียกว่า Multivitamin ได้นั้น ต้องมีส่วนประกอบจากวิตามินและแร่ธาตุมากกว่า 3 ชนิดขึ้นไป โดยตัวยาต้องอยู่บนพื้นฐานของคำว่ายอมรับได้ในอุตสาหกรรมยา ซึ่งไม่นับฮอร์โมนบางชนิดที่ทางแบรนด์ใส่มา 

ทำไมเราต้องการ Multivitamin 

โดยปกติแล้วร่างกายของเราต้องการวิตามิน 13 ตัวเพื่อรักษาสุขภาพและรักษาสมดุลในร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นวิตามิน A, C, D, E, K และวิตามิน B แปดตัว นอกจากนี้ยังมีวิตามิน D และ B3 หรือไนอาซิน ที่ร่างกายของเราไม่สามารถสังเคราะห์สารอาหารเหล่านี้ได้ ดังนั้นเราจึงจำเป็นต้องได้รับสารอาหารเหล่านี้จากอาหารของเราที่บริโภคเข้าไป มนุษย์มีการใช้ชีวิต ทำกิจวัตรประจำวัน นั่นหมายความว่าเราจำเป็นต้องเติมสารอาหารเหล่านี้ทุกวัน ในปริมาณที่เหมาะสม วิตามินแต่ละตัวก็มีการละลายในตัวทำละลายที่แตกต่างกัน ฉะนั้นการรับประทานวิตามินสอดคล้องกับการบริโภคอาหารที่ดีอีกด้วย เช่น วิตามินซีละลายในน้ำ วิตามินอีละลายในไขมัน จากนั้นร่างกายก็จะขับสิ่งที่ไม่ต้องการออกทางปัสสาวะ การรับประทานผลไม้และผักสด ถั่วและเมล็ดพืชต่าง ๆ อาหาร ธัญพืช และแหล่งโปรตีนที่ดี อย่างเนื้อสัตว์ คือตัวช่วยที่ทำให้เครื่องจักรในร่างกายสามารถทำงานต่อไปได้ แต่การวิจัยในปี 2015 พบว่ามีเพียง 25% ของผู้ใหญ่ในประเทศอังกฤษที่รับประทานผลไม้และผักอย่างน้อย 5 ส่วนต่อวัน ในขณะที่ผู้ใหญ่เกือบ 50% รับประทานน้อยกว่า 3 ส่วนต่อวัน หากเราได้รับสารอาหารไม่เพียงพอจากอาหารของเรา หรือไม่สามารถดูดซึมสารอาหารได้อย่างเหมาะสม เราอาจจบลงด้วยปัญหาสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับการขาดสารอาหาร เพราะวิตามินส่วนใหญ่มักจะอยู่ในผัก ผลไม้ ฉะนั้นการบริโภควิตามินรวมก็กลายมาเป็นทางลัด ที่ทำให้เราพิชิตเป้าหมายในการมีสุขภาพที่ดีได้ 

ประโยชน์ของ Multivitamin 

ขึ้นชื่อว่าเป็น Multivitamin แน่นอนว่าประโยชน์นั้นเยอะมาก เนื่องจากประกอบไปด้วยวิตามินมากมายหลายตัว เรามาดูกันดีกว่าว่าหากเรารับประทาน Multivitamin แล้ว เราจะได้ประโยชน์อะไรบ้าง 

• ช่วยพัฒนาระบบภูมิคุ้มกันของเรา 

ความไม่เพียงพอของวิตามินและแร่ธาตุ สามารถส่งผลต่อการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันได้ และการวิจัยระบุว่าการบริโภควิตามินรวมเป็นประจำสามารถสนับสนุนการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันให้ดีขึ้นได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิตามินซีและสังกะสี ซึ่งเป็นสารอาหารสำคัญสองชนิดที่มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเซลล์ภูมิคุ้มกันและการทำงานของเซลล์ภูมิคุ้มกันโดยธรรมชาติและการตอบสนองภูมิคุ้มกันแบบปรับตัว

• เป็นยาอายุวัฒนะ 

มีหลักฐานทางระบาดวิทยาที่น่าสนใจ ชี้ให้เห็นถึงความเชื่อมโยงระหว่างการใช้วิตามินรวมและความยาวของเทโลเมียร์ที่เพิ่มขึ้นในผู้หญิง เทโลเมียร์คือส่วนของปลายโครโมโซม มีหน้าที่ปกป้องโครโมโซม เมื่อเราแก่ตัวลง เทโลเมียร์จะหดสั้นลง ซึ่งการรับประทานวิตามินรวมก็จะไปช่วยทำให้เทโลเมียร์หดสั้นช้าลงกว่าเดิม

• เป็นอาหารแก่สมอง

งานวิจัยแนะนำว่าการทานวิตามินรวม ช่วยสนับสนุนการทำงานด้านความรู้ความเข้าใจของสมองมนุษย์ โดยการวิจัยแสดงให้เห็นโดยเฉพาะถึงความเชื่อมโยงระหว่างส่วนความจำที่ยาวนานกับส่วนความจำระยะสั้น แน่นอนว่าสมองของเราต้องอาศัยสารอาหารที่หลากหลาย เพื่อให้สมองทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด นั่นก็คือการบริโภควิตามิน B ทั้งแปด ซึ่งเปรียบเสมือนเชื้อเพลิงที่มีอยู่ในทุกขั้นตอนการผลิตพลังงานไปจนถึงการสังเคราะห์และซ่อมแซม DNA และการผลิตสารสื่อประสาททางเคมี วิตามินดี ซึ่งสนับสนุนเนื้อเยื่อประสาท) Resveratrol สารต้านอนุมูลอิสระสนับสนุนส่วนต่าง ๆ ของสมองที่เกี่ยวข้องกับหน่วยความจำ และกลูตาไธโอน สารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งช่วยให้สมองต่อสู้กับความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชันโดยตรงได้

• ส่งเสริมสุขภาพผม ผิว และเล็บแข็งแรง

การมีผิว เล็บ ผมที่สุขภาพดีได้นั้น ต้องการสารอาหารจำนวนหนึ่งอย่างเพียงพอ รวมไปถึงวิตามิน A, C, E ,B สังกะสี และสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น ไลโคปีนและลูทีน ในขณะเดียวกันเส้นผมของเรานั้นประกอบไปด้วยกรดอะมิโนจำนวนมาก ที่เป็นอนุพันธ์ย่อยของโปรตีน เส้นผมก็ยังต้องการไบโอตินที่มากเพียงพอ รวมทั้งแร่ธาตุซิลิกา เพื่อส่งเสริมสุขภาพของเส้นผม ผิว เล็บของเราอีกด้วย มีการศึกษาข้อมูลเชิงลึกที่สำคัญ พบว่ามนุษย์มีการตอบสนองความต้องการทางโภชนาการในระยะยาว หรือการเผชิญกับภาวะขาดสารอาหารที่เยอะกว่าอดีต ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือการขาดไบโอตินในระยะยาว ที่เปรียบดั่งอาหารของเส้นผม ดังนั้นเส้นผม ผิว เล็บ ต้องการสารอาหารที่หลากหลายจากวิตามินรวม ในการคงสภาพความสมบูรณ์ไว้ในระยะยาวได้

• การทำงานของกระดูกและกล้ามเนื้อ

แคลเซียม แมกนีเซียม และวิตามินดี ทั้งหมดนี้มีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนสุขภาพและการทำงานของกระดูกและกล้ามเนื้อ ความน่าตกใจเลยก็คือ ใครหลาย ๆ คนมักจะบริโภคแคลเซียม แมกนีเซียม และวิตามินดีไม่เพียงพออยู่เป็นประจำ และไม่รู้ตัว จนกระทั่งร่างกายแสดงอาการบางอย่างออกมา เช่น ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ปวดในข้อกระดูก อ่อนเพลีย ซึ่งวิตามินที่เป็นอาหารแก่กระดูกนั้นก็ได้อยู่ในวิตามินรวมแล้ว การรับประทานวิตามินรวมจึงสามารถช่วยเราได้ 

ใครที่ควรรับประทาน Multivitamin 

การได้รับวิตามินรวมคือหนึ่งทางเลือกของการดูแลสุขภาพซึ่งเรามาดูกันดีกว่าว่าใครที่ควรได้รับวิตามินรวม

• ผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้หรือแพ้ง่าย 

ผู้ป่วยที่เป็นโรคภูมิแพ้อาจไม่สามารถดูดซับสารอาหารบางชนิดหรืออาจรับประทานอาหารที่หลากหลายไม่เพียงพอ บางครั้งตัวยาที่เรากำลังรับประทานอาจจะไปขัดขวางการทำงานของวิตามินบางอย่าง 

• ผู้ที่รับประทานมังสวิรัติและเจ 

กรณีนี้มักจะเกิดขึ้นเป็นประจำ เนื่องจากวิตามินไม่ได้มีอยู่แค่ในผักผลไม้ แต่ทว่ายังมีอยู่ในเนื้อสัตว์อีกด้วย ผู้ที่เป็นวีแกนหรือรับประทานเจทุกวันอาจจะเกิดภาวะขาดสารอาหารบางชนิด ซึ่งส่วนใหญ่ก็มักจะเป็นสารอาหารที่พบในผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์ เช่น วิตามินบี 12 และธาตุเหล็ก 

• สตรีมีครรภ์และให้นมบุตร

การตั้งครรภ์ทำให้ร่างกายต้องการสารอาหารบางอย่างเพิ่มมากขึ้น เช่น ธาตุเหล็กและโฟเลต เนื่องจากสาร 2 ขนิดนี้สามารถช่วยปกป้องทารกในครรภ์ให้รอดพ้นจากสภาวะการเจริญเติบโตผิดปกติได้ อีกทั้งคุณแม่ตั้งครรภ์ยังต้องใช้พลังงานในการดำเนินชีวิตประจำมากกว่าคนทั่วไปถึง 2 เท่า

• ผู้สูงอายุ 

ร่างกายของเราจะดูดซึมสารอาหารที่จำเป็นได้ยากขึ้น เมื่อเราอายุมากขึ้น รวมทั้งวิตามินบี ข้อมูลที่น่าสนใจทางการแพทย์ได้มีการนำเสนอว่า ผู้สูงอายุมักจะมีปัญหาการขาดวิตามินบี ส่งผลในเรื่องของความตื่นตัวและความทรงจำของสมอง

• เด็กอายุ 6 เดือนถึง 5 ปี 

การได้รับสารอาหารที่เพียงพอในเด็กคือเรื่องที่ดี เปรียบเสมือนการสร้างพื้นฐานสุขภาพที่ดี รัฐบาลสหรัฐอเมริกาแนะนำให้เด็กเล็กรับประทานอาหารเสริมที่มีวิตามิน A, C และ D ในทุก ๆ วัน เพื่อบำรุงสุขภาพ 

นอกจากนี้แล้วการรับประทานวิตามินรวมอาจมีประโยชน์หากเรามีอาการป่วยแต่หากเรามีความเครียดกำลังเผชิญกับความวุ่นวายหรือฝึกฝนทักษะทางกีฬาอย่างหนักเช่นการวิ่งมาราธอนเราก็ควรที่จะบริโภควิตามินรวมไปด้วยมีการศึกษาที่น่าตกใจออกมาเปิดเผยว่าว่าระดับสารอาหารในผักและผลไม้ได้ลดลงอย่างมีนัยสำคัญในช่วง 70 ปีที่ผ่านมา เนื่องจากระดับแร่ธาตุในดินของเราลดลง ดังนั้นทางที่ดี การบริโภควิตามินรวมคือทางลัดที่ทำให้เรายังสามารถได้รับสารอาหารจำเป็นอย่างครบถ้วนได้ 

สรุป

เราสามารถสรุปได้ว่า Multivitamin คืออาหารเสริมทางเลือกที่มีความหลากหลายมากขึ้น ไม่ได้มีการจำเพาะว่าเราต้องการวิตามินอะไรเป็นพิเศษ แต่มันคือการพูดโดยรวมว่าเราต้องการวิตามินและแร่ธาตุทั้งหมดที่สำคัญ เพื่อให้ร่างกายได้ทำงานและใช้ประโยชน์ต่อไปได้ ฉะนั้นหากใครที่ต้องการจะรับประทานวิตามินรวมก็สามารถทำได้ทุกวัน แต่ก็ควรอ่านฉลากเพื่อประกอบการตัดสินใจซื้อร่วมด้วย

อ้างอิง 

Hrefna Palsdottir. 2021. Do Multivitamins Work. Available at: https://www.healthline.com/nutrition/do-multivitamins-work

Cerner Multum. 2021. Multivitamins. Available at: https://www.drugs.com/mtm/multivitamins.html

National Institutes of Health. 2022. Multivitamin/mineral Supplements. Available at: https://ods.od.nih.gov/factsheets/MVMS-Consumer/